صنعت داروسازی امروزه با آنچه که در گذشته بوده، بسیار متفاوت است و این تفاوت مدیون نگرش میان‌رشته‌ای و تحولات تکنولوژی‌های مدرن است. امروزه داروهای زیستی (بیولوژیک)، بازار روبه‌رشدی دارند و پیش‌بینی می‌شود که گردش مالی این بازار تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۷۱۹ میلیارد دلار برسد. کشور ایران نیز به لطف افراد خلاق از این بازار بی‌بهره نمانده است. یکی از این شرکت‌ها که حدود ۶۰ درصد از صادرات دارویی کشور را تشکیل می‌دهد، شرکت داروسازی سیناژن است.

شرکت سیناژن

تاریخچه شرکت سیناژن

دکتر هاله حامدی‌فر مدیرعامل مجموعه سیناژن می‌باشد که در سال ۱۳۷۴ از دانشکده داروسازی علوم پزشکی تهران فارغ‌التحصیل شده است. در سال ۱۳۷۵ هنگام اعلام فراخوان مؤسسه انستیتو پاستور ایران، او به‌همراه همسرش برای انتقال دانش فنی تولید واکسن هپاتیت ب به کوبا اعزام می‌شوند. دکتر حامدی‌فر پس از برگشت از کوبا به سمت مدیر تضمین کیفیت مؤسسه پاستور منصوب می‌شود و در ادامه فعالیت‌هایش واحد تضمین کیفیت شرکت سیناژن را (که شرکتی کوچک بود) راه‌اندازی می‌کند.

دکتر هاله حامدی‌فر
دکتر هاله حامدی‌فر

او در سال ۱۳۸۱ به مدیرعاملی شرکت سیناژن منصوب می‌شود. در همان حین، هنگام بررسی فهرست داروهای وارداتی بیولوژیک، ایده تولید بتا اینترفرون (که در آن زمان با نام آونکس شرکت بیوژن وارد ایران می‌شد) به ذهن دکتر حامدی‌فر خطور می‌کند.

با توجه به محدودیت‌ها و عدم وجود راه‌های ارتباطی سریع امروزی، او پس از تلاش‌های فراوان با فردی به نام حیثم زکریا از انستیتو فرانهوفر که مقاله‌ای در مورد خالص‌سازی اینترفرون بتا داشت، ارتباط برقرار می‌کند. پس از نامه‌نگاری‌های متعدد، قراردادی ۱.۵ میلیون دلاری با انستیتو فرانهوفر برای خرید سلول مولد بتا منعقد می‌شود. این در حالی بود که درآمد شرکت سیناژن در آن زمان حدود ۴۰ میلیون تومان بود.

برای عقد قرارداد ذکرشده، او به همراه دکتر احمدی (استاد معاملات فناوری) به اشتوتگارت آلمان اعزام می‌شوند. با توجه به سرمایه کم شرکت، دکتر حامدی‌فر برای پیش‌پرداخت محموله، وامی ۱۰۰ هزار دلاری می‌گیرد. در ادامه و در طی اخذ مجوزهای حقوقی، به‌دلیل نیاز به پول برای تولید، مواد و ساخت کارخانه وام صنایع نوین به مبلغ ۱.۳ میلیارد تومان به مجموعه سیناژن با بازپرداخت ماهی ۶۰ میلیون تومان تعلق می‌گیرد. این در حالی است که فروش شرکت، ۴۰ میلیون تومان بود.

آشنایی با شرکت‌های دارویی و شرایط کاری در بخش‌های مختلف | دوره جامع ورود به صنعت داروسازی

تأسیس کارخانه سیمین‌دشت

با توجه به نیاز به مکانی برای تولید، زمینی با موقعیت خوب در سیمین‌دشت در نظر گرفته شد. به‌دلیل کمبود پول، برای خرید با صاحبان زمین توافقی مبتنی بر خرید زمین برای تولید دارو با قیمتی کمتر کردند.  بدین صورت و با شروع به تولید، فروش شرکت در دی و بهمن ۱۳۸۲ بالا رفت و با استفاده از پول‌های جمع‌آوری‌شده، تجهیز کردن کارخانه شروع شد. در نهایت در مهر ۱۳۸۳، سایت سیمین‌دشت افتتاح شد.

چالش‌های تولید سینووکس

با توجه به اینکه حمل‌ونقل صدها هزار لیتر محیط کشت از آلمان محدودیت‌های زیادی داشت، همسر دکتر حامدی‌فر به پیشنهاد دکتر مهبودی، پس از یکسال کارخانه‌ای برای محیط کشت تأسیس کرد. یکی از محدودیت‌ها، مطالعات بالینی بود. به‌دلیل اینکه باید دارو با نمونه خارجی‌اش، آونکس، مقایسه می‌شد و از طرفی دیگر، سه داروی بتافرون آونکس و ربیف وجود داشت. سه شرکت تولیدکننده دارو یعنی شرینگ، بیوژن، سرونو سرمایه‌گذاری بالایی در بازاریابی کرده بودند و ورود به این بازار و متعاقد کردن پزشکان چالش‌برانگیز بود.

در سال ۱۳۸۵، هنگامی که آونکس در دنیا دچار کمبود شده بود، مجوز ورود به بازار به سیناژن داده شد. این درحالی بود که سیناژن نه نامی تجاری برای دارو انتخاب کرده بود و نه محیط کشت کافی برای تولید داشت.

شرکت هودیس حاضر شد ابتدا به‌صورت رایگان بسته‌بندی دارو با عنوان «سینووکس» را انجام دهد. در نهایت با کمک شرکت ثامن مشهد و فرموله‌کردن اولین بچ‌ها و انجام تست‌های میکروبی، سینووکس وارد بازار شد؛ بر خلاف انتظارات، اعتماد بیماران به داروی ایرانی بالا نبود و اعتراض بیماران مبتلا MS را به‌دنبال داشت. این موضوع به‌قدری گسترده بود که رسانه‌ای شد.

سینووکس

پس از این اتفاقات، سیناژن با برگزاری همایش و سمینار و شرکت در کنگره‌های متعدد در نهایت توانست اعتباری برای سینووکس کسب کند. بهمن ۱۳۸۷ سیناژن از «رسیژن» که از مشتقات بتا بود، رونمایی کرد. به‌دلیل موفقیت محصول قبلی، این محصول سیناژن نیز با موفقیت در بازار پذیرفته شد. در سال ۱۳۸۹ سینووکس وارد بازار دارویی روسیه می‌شود. در سال ۲۰۱۲ صادرات سینووکس به ارمنستان آغاز می‌شود، ولی در همین حین به‌دلیل کشمکش‌های بین دولت و شرکت‌های داخلی برای واردات، فروش سینووکس را کاهش می‌دهد.

اصول فرمولاسیون داروهای پروتئینی | مستر کلاس ۷۵ ساعته بیوتکنولوژی

تولید داروی ضدسرطان

اسفند ۱۳۹۲ یک تیم ۵ نفره شامل دانشجویان PhD با طرح تولید داروی ضدسرطان به سیناژن می‌پیوندند و بدین ترتیب «نانوالوند» از دل سیناژن بیرون می‌آید. سپس مجموعه دیگری نظیر «ارکید فارمد» برای بازاریابی تخصصی داروها مشغول به کار می‌شود.

شرکت سیناژن

هم‌اکنون سیناژن و ۸ گروه‌ دارویی‌اش دارای ۱۰ کارخانه تولیدی در ایران و ترکیه هستند. ۵۰ داروی بیماران خاص را تولید می‌کنند و بیش از ۳۵۰۰ پرسنل دارند و حدود ۶۰ درصد از صادرات دارویی کشور را تشکیل می‌دهند. همچنین این مجموعه صرفه‌جویی ۱.۵ میلیارد دلاری ارزی را به همراه داشته است. همه این موفقیت‌ها مدیون محصول سینووکس است که برای سیناژن حاصل شده است.

محصولات سیناژن

محصولات سیناژن از داروهای ضدسرطان و مونوکلونال آنتی‌بادی تا انواع داروهای غدد درون‌ریز بدن را شامل می‌شود. دارو‌هایی که با فناوری‌های نوین ساخته شده‌اند و نسبت به نمونه خارجی ارزان‌تر و برای بیماران قابل دسترس‌تر هستند.

منابع:

precedenceresearch | cinnagen | کتاب بتا