در فرایند ساخت دارو، واژه کپسولاسیون به طیف وسیعی از اشکال دارویی اطلاق میشود که در آن ماده دارویی در یک پوسته پایدار (کپسول) محصور میشود و میتوان آن را بهعنوان داروی خوراکی مصرف نمود. پوکههای خالی کپسول را کارخانه دیگری میسازد اما در نهایت این پوکههای خالی به کارخانههای داروسازی میروند و با دستگاهی به نام دستگاه کپسول پُرکنی، پُر میشوند. در این مطلب به معرفی کلی این دستگاه میپردازیم و نحوه کار با انواع مختلف آن را بررسی میکنیم. با ما همراه باشید!
encapsulators که پرکنندههای کپسول، ماشینهای پرکننده کپسول یا ماشینهای کپسولهسازی نیز نامیده میشوند، معمولاً برای اهداف صنعتی و دارویی استفاده میشوند. از این دستگاه برای پرکردن کپسولهای خالی نرم یا سخت ژلاتین با پودر، گرانول، مواد نیمهجامد یا مایع حاوی API و اکسپیانت استفاده میشود. این دستگاه با توجه به موارد مصرف، در اندازههای گوناگون مورد استفاده قرار میگیرد. فرایند پُرکردن کپسولهای خالی با مواد، کپسولاسیون نامیده میشود.
همچنین بخوانید: دستگاه تست فروپاشی قرص (Disintegration Test Apparatus)
اصول عملکرد دستگاه کپسول پُرکنی
ماشینهای پرکننده کپسول باید موارد زیر را انجام دهد:
- اصلاح (جهتگیری کپسولها)
- جداسازی درپوش کپسول از بدنه
- پر کردن بدنهها (دوز مواد پرکننده/ فرمولاسیون)
- اتصال مجدد کلاهکها (cap) از بدنه (body)
- خروج کپسولهای پرشده
انواع دستگاه کپسول پرکنی
انواع مختلفی از ماشینهای کپسولهسازی موجود است و هرکدام بر اساس اهدافی مانند: نیاز سازنده، ماهیت کپسول (کپسول سخت یا کپسول نرم) و همچنین مقدار کپسول مورد نیاز برای تولید انتخاب میشوند.
بهطور کلی دستگاههای کپسول پرکنی مورد استفاده در کپسولاسیون کپسول سخت را میتوان در سه نوع طبقهبندی کرد:
- دستگاه کپسول پرکن دستی
- نیمهخودکار
- خودکار
کپسول پرکنهای دستی
این نوع کپسولاتورها شامل اجزای زیر است:
یک صفحه تخت دارای حدود ۳۰۰-۲۰۰ سوراخ
سینی بارگیری با حدود ۳۰۰-۲۰۰ سوراخ
سینی پودر
یک صفحه پین با حدود ۳۰۰-۲۰۰ پین
یک صفحه آببندی با درپوش لاستیکی
اهرم
یک دسته بادامک با سینی بارگیری دارای حدود ۲۵۰ سوراخ (بهطور متوسط)
دستگاه کپسول پرکن دستی قادر است حدود ۶۰۰۰ کپسول در ساعت تولید کند. این دستگاه توسط سازندگانی که در مقیاس کوچک فعالیت میکنند، استفاده میشود.
کپسول پرکنهای نیمهخودکار
همانطور که از نام آن پیداست، کپسولاتورهای نیمهاتوماتیک، ترکیبی از هر دو دستگاه کپسولاتور دستی و اتوماتیک است. بنابراین میتوان گفت این دستگاه تا حدی بهصورت خودکار عمل میکند. عملکرد آن ساده است و تجهیزات آن دارای الزامات بهداشتی جهت استفاده در صنعت داروسازی است.
همچنین بخوانید: انواع تجهیزات خشککننده در صنعت داروسازی
طراحی ساده و ساختار مستحکم آن (که عمر طولانی و کارکرد بدون مشکل را تضمین میکند)، استفاده از فولاد زنگنزن و مواد تأییدشده غیرخورنده در ساخت قطعاتی که در تماس با مواد است (که آلودگی را از بین میبرد و تمیز کردن آن را پس از استفاده تسهیل میکند)، دستگاه را به اندازه کافی برای پرکردن کپسول مناسب میکند.
با توجه به طراحی و نوع دستگاه، کپسول پرکنی به روش نیمهاتوماتیک بهصورت زیر انجام میشود:
ساندویچی از حلقههای کلاهک و بدنه برای دریافت کپسولهای خالی در زیر یکسوکننده قرار میگیرند. سپس با ایجاد یک مکش، کلاهکها از بدنهها جدا میشوند. بعد از جداشدن کلاهک و بدنه، بدنهها برای فرایند پرشدن در زیر قیف پودر قرار میگیرند. کلاهک و بدنه دوباره بههم متصل میشوند و در مقابل پینها قرار میگیرند. در آخر صفحه به کنار چرخانده شده و از پینها برای خارجکردن کپسولِ بسته، استفاده میشود.
کپسول پرکنهای خودکار
کپسولاتور خودکار یک دستگاه پرکننده کپسول است که برای پرکردن خودکار کپسول خالی ژلاتین سخت با پودر و گرانول ساخته و طراحی شده است. از این دستگاه برای تولید کپسول در مقیاس بزرگ استفاده میشود.
دستگاههای کپسول پرکن اتوماتیک در پرکردن کپسول و حفظ یکپارچگی کپسولهای پرشده، بسیار بادوام و قابل اعتماد هستند.
این دستگاه با اتصال تجهیزات اضافی میتواند بهعنوان یک سیستم کامل در خط کپسول پرکنی، دستگاه پولیش کپسول، استخراج گرد و غبار، مرتبکننده کپسول و اجکتور کپسول خالی نیز، کار کند.