در سالهای اخیر پیچیدگی زنجیره تأمین مواد اولیه دارویی افزایش پیدا کرده است و درصد بیشتری از تولید مواد اولیه به شرکتهای تازهتأسیس سپرده شده و همچنین کیفیت مواد اولیه افزایش یافته است. هرگونه تغییر در کیفیت مواد اولیه میتواند تأثیر مستقیمی بر بازدهی محصول، هزینهها و از همه مهمتر، ایمنی بیمار داشته باشد.
مواد اولیه دارویی شامل:
- مواد فعال دارویی (API)
- مواد غیرفعال یا مواد کمکی
- مواد اولیه بستهبندی
همچنین بخوانید: آشنایی با شرکتهای پخش دارو
۱. مواد فعال دارویی (Active Pharmaceutical Ingredient)
API یکی از بخشهای اصلی دارو در صنعت داروسازی است که از نظر دارویی فعال بوده و مسئول فعالیت دارویی است. از جمله نقاط قوت APIها وجود استانداردهای خاص برای تعیین قدرت آن در هر دارو است. FDA از تولیدکنندگان خواسته است تا قدرت محصولات خود را در آزمایشگاه و همچنین در زندگی واقعی بیماران ثابت کنند.
عوامل اصلی رشد بازار جهانی مواد فعال دارویی عبارتند از: انقضای حق ثبت اختراع، ابتکارات دولتها و افزایش جمعیت سالمندان. بزرگترین تولیدکنندگان API در آسیا (بهویژه در هند و چین) هستند.
۲. مواد غیرفعال یا مواد کمکی
مواد کمکی بهعنوان مواد غیرفعال یا حامل دارو نامیده میشوند. این مواد باعث حجیمشدن و ثبات در فرمولاسیون دارو همراه با تسهیل جذب و جلوگیری از دناتوره شدن داروها میشود.
آمریکای شمالی بهدلیل حضور تولیدکنندگان بزرگ مواد جانبی و افزایش تقاضای دارویی، بیشترین سهم بازار مواد جانبی دارویی را دارد و بعد از آن، اروپا و آسیا و اقیانوسیه بهترتیب در ردههای دوم و سوم قرار میگیرند.
۳. مواد اولیه بستهبندی
بستهبندی در صنعت داروسازی باید کامل و دقیق باشد. مواد اولیه مورد استفاده برای بستهبندی در صنعت داروسازی شامل پلاستیک، پلیمر، شیشه، فویل آلومینیوم، کاغذ و… است. مناطق آمریکا شمالی و اروپا سهم عمدهای در بازار مواد بستهبندی دارویی دارند.
اختلال در زنجیره تأمین مواد اولیه
اختلالات کوچک میتواند اثرات چشمگیری بر روی زنجیرههای تأمین پیچیده داشته باشد. مانند:
- بیثباتی ژئوپلیتیکی و بلایای طبیعی
- تنوع در کیفیت مواد اولیه
- آلودگی مواد
- تغییر سریع روندهای بازار
آشنایی با مفاهیم جدید در حیطه مدیریت زنجیره تأمین | سمینار دو روزه زنجیره تامین دارو
کارگروه امنیت زنجیره تأمین Rx-360 در آگوست 2013 نظرسنجیای را برای شناسایی مسائل مورد توجه صنعت داروسازی در رابطه با امنیت زنجیره تأمین مواد اولیه انجام داد. همانطور که از نتایج نظرسنجی Rx-360 آشکار شد، توجه به تعیین زنجیره تأمین از نیازهای اصلی صنعت داروسازی است. همچنین پیچیدگی فزاینده زنجیرههای تأمین مواد اولیه دارویی باعث افزایش ریسک اختلال در آن میشود.