Cisplatin یکی دیگر از داروهای مورد استفاده در سرطان است که در طیف وسیعی از سرطانها استفاده میشود. از کاربردهای آن میتوان به سرطان رحم، بیضه، گردن، مری و همچنین در موارد خاص برای انواع سرطانهای توموری و همولوژی اشاره کرد. هرچند میتوان در انواع سرطانهای مشخصشده از این دارو استفاده کرد؛ اما امروزه در بالین از این دارو بیشتر برای درمان سرطان مثانه استفاده میشود.
توضیحات اصلی
پیشینه کشف Cisplatin که از عوامل آلکیلهکننده است، به سال 1844 بر میگردد که اولین بار توسط یک شیمیدان ایتالیایی به نام مایکل پیرون در آزمایشگاه کشف و سنتز شد. با این حال، در سال 1965 خاصیت ضد سرطانی آن توسط یک بیوفیزیکدان به نام بارنت رزنبرگ مورد توجه قرار گرفت. این دارو در سال 1987 بهمنظور استفاده بالینی مجوز گرفت. Cisplatin همچنین در صدر جدول داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت قرار دارد. اولین شرکتی که این دارو را تولید کرد، شرکت بریستول-مایرز اسکوئیب بود که یکی از شرکتهای چندملیتی مستقل در آمریکاست که صاحب سبک در زمینه انواع داروهای ضد سرطان است. قیمت Cisplatin نیز البته بستگی به کشور سازنده و منطقه است؛ ولی بهطور میانگین قیمت هر ویال ۱۰۰ میلیگرمی آن چیزی در حدود 50 دلار است.
با این حال این دارو علاوه بر مزایایی که دارد، عوارض شدیدی نیز برای بیمار به همراه دارد. شایعترین عارضه آن، مانند دیگر داروهای ضدسرطان، کمخونی و مشکلات هومئوستازی است. از مهمترین چالشهای بالینی آن سمیت کلیوی است که استفاده از آن را محدود و سخت میکند. در واقع این دارو در توبول پروکسیمال، چرخه تعادلی انتشاری کلسیم اندوپلاسمیک را مختل کرده و فرایندهای مرگ سلولی و آپاپتوز را به همراه دارد.
همچنین بخوانید: معرفی داروی Irinotecan | درمان سرطان کولورکتال
تولید و چالشها
Cisplatin از جمله داروهایی است که در تولید صنعتی آن چالشهایی وجود دارد. از جمله چالشهای آن میتوان به هزینه تولید بالا، تجهیزات خاص و سمیت دارو در محیط اشاره کرد که موارد ذکرشده، با سیایتهای توسعه پایدار دارویی در تضاد هستند. Cisplatin در صنعت، از واکنش میان آمونیوم کلراید و پتاسیم تتراکلراپلاتینات در حضور هیدروکلریکاسید تهیه میشود. در این روش ناخالصی زیادی وجود دارد که در نهایت پس از چند مرحله فیلتراسیون و واکنشهای جانبی، این ماده را خالصسازی میکنند.