سماگلوتاید یک آنالوگ پپتید 1 (GLP-1) شبه گلوکاگون است که برای مدیریت دیابت نوع 2 همراه با تغییرات سبک زندگی، مانند محدودیتهای غذایی و افزایش فعالیت بدنی استفاده میشود. سایر اعضای این گروه دارویی عبارتند از Exenatide و Liraglutide. در این بحث ابتدا به معرفی دو داروی سماگلوتاید و لیراگلوتاید میپردازیم. سپس این دو دارو را از نظر اثربخشی در کاهش کالری دریافتی و کنترل قند خون مقایسه میکنیم.
همچنین بخوانید: کنترل بیماری پلیسیتمی ورا با داروی BESREMi
سماگلوتاید (Semaglutide)
سماگلوتاید با نامهای تجاری Ozempic ،Rybelsu ،Wegovy توسط شرکت Novo Nordisk ساخته شد. در دسامبر 2017 توسط FDA برای تزریق زیر جلدی تایید شد. فرمول قرص برای تجویز خوراکی در سپتامبر 2019 تایید شد. سماگلوتاید با اتصال و فعال کردن گیرنده GLP-1 عمل میکند و در نتیجه ترشح انسولین را تحریک کرده و گلوکز خون را کاهش میدهد.
تزریق زیر جلدی یک بار در هفته و قرص یک بار در روز تجویز میشود. سماگلوتاید یک مزیت رقابتی نسبت به سایر داروهای مورد استفاده برای مدیریت دیابت دارد. آن هم این است که سایر داروها ممکن است به چندین دوز روزانه نیاز داشته باشند. کارآزماییهای بالینی مشخص کرده است که این دارو سطوح هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) را کاهش میدهد. در نتیجه وزن بدن را کاهش مییابد. طبق مطالعات این دارو، برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 یا دارای اضافه وزن که حداقل یک بیماری مرتبط با وزن دارند موثر است. سماگلوتاید به عنوان اولین داروی تأییدشده برای چنین استفادهای از سال 2014 میباشد. استفاده از سماگلوتاید در مدیریت وزن نیز توسط Health Canada 20 و EMA تأیید شده است.
حجم توزیع سماگلوتاید (volume of distribution) 8 تا 9.4 لیتر است.
هزینه سماگلوتاید برای بیماران بدون بیمه حدود 1205 دلار برای یک قلم تزریقی (3 میلی گرم در 4 میلی لیتر) است.
لیراگلوتاید (Liraglutide)
لیراگلوتاید با نامهای تجاری Saxenda ،Victoza ،Xultophy که برای کاهش وزن در نظر گرفته میشود، به عنوان مکمل رژیم غذایی و ورزش برای مدیریت مزمن وزن در بیماران بزرگسال چاق (BMI≥30 کیلوگرم بر متر مربع)، یا دارای اضافه وزن (BMI≥27 کیلوگرم بر متر مربع) تجویز میشود. همچنین برای مدیریت وزن مزمن در کودکان بالای 12 سال که وزن آنها 60 کیلوگرم است و BMI اولیه مطابق با چاقی بر اساس استانداردهای بین المللی دارند نیز تجویز میشود.
لیراگلوتاید بهعنوان مکمل رژیم غذایی و ورزش برای بهبود کنترل قند خون در بیماران بالای 10 سال مبتلا به دیابت نوع 2 مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین برای کاهش خطر عوارض جانبی قلبی عروقی در بیماران بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 2 نیز موثر است.
لیراگلوتاید همچنین در ترکیب با انسولین دگلودک(degludec) به عنوان مکمل رژیم غذایی و ورزش برای بهبود کنترل قند خون در بیماران بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 2 بهکار میرود.
هزینه محلول زیر جلدی Victoza (18 میلی گرم در 3 میلی لیتر) حدود 757 دلار به ازای هر 6 میلی لیتر است.
همچنین بخوانید: داروی LIVTENCITY | درمان عفونت CMV در بیماران پیوندی
مقایسه سماگلوتاید و لیراگلوتاید
سماگلوتاید و لیراگلوتاید با کاهش مصرف انرژی باعث کاهش وزن میشوند. با این حال، به نظر میرسد کاهش کالری دریافتی در مقایسه دارونما با سماگلوتاید (35٪) بیشتر از لیراگلوتاید (تقریبا 16٪) است. سماگلوتاید یک بار در هفته (QW) و لیراگلوتاید یک بار در روز (OD) به طور قابل توجهی کنترل قند خون را در مقایسه با دارونما بهبود بخشیدند. به نظر میرسد ظرفیت کنترل طولانی مدت گلایسمی و کنترل وزن بدن سماگلوتید نسبت به سایر RAهای GLP-1 از جمله لیراگلوتاید مؤثرتر باشد.